Het was zaterdag,15 augustus 2020, precies 75 jaar geleden dat Japan capituleerde. Dat betekende tegelijkertijd de bevrijding voor het hele Koninkrijk der Nederlanden. Premier Mark Rutte hield een – zeer persoonlijke – toespraak. Onder meer koning Willem-Alexander legde een krans.
“Wie zijn geschiedenis kent, begrijpt het heden beter. En daarom, daarom herdenken wij.” Dat zei Erry Stoové, voorzitter van de Nationale Herdenking 15 augustus 1945, in zijn toespraak.
‘Samen thuis herdenken’
Het thema dit jaar was ‘Samen thuis herdenken’. Ondanks de beperkingen riep het herdenkingscomité op om zonnebloemen bij het monument te leggen, de vlag uit te hangen en de Melati, Indische jasmijn, te dragen.
Rutte memoreert aan zijn eigen vader in Nederlands-Indië
Premier Mark Rutte memoreerde aan zijn vader en vertelde over diens verhalen in voormalig Nederlands-Indië.
Rutte senior werd destijds in Indië ‘onder de wapenen geroepen’ en kwam als krijgsgevangene in een ander kamp terecht dan zijn vrouw en hun drie kinderen. Zijn vrouw stierf daar van uitputting in juli 1945, een maand voor de capitulatie van Japan op 15 augustus 1945.
Hij hertrouwde en kreeg nog vier kinderen, onder wie Mark. Hij groeide in Den Haag op in een gezin “waarin Indië altijd aanwezig was. Mijn ouderlijk huis was vol geuren en smaken die aan die tijd deden denken. De verhalen van mijn vader behoren nu tot mijn bagage. Ik heb daar veel van geleerd”, zei Rutte.
Klein gezelschap door corona
Namens onder meer de burger- en militaire slachtoffers, en namens drie generaties van de Indische gemeenschap werden kransen gelegd. Ook werd de Indische klok geluid, sprak een middelbare scholiere een rede uit, werd de vlag gehesen en het Wilhelmus gezongen. Tegen het eind van de herdenking vloog een B-25 over en opende de koning het defilé.
De jaarlijkse herdenking van alle slachtoffers van het Japanse oorlogsgeweld trekt gewoonlijk duizenden belangstellenden. Dat kon dit jaar niet wegens de maatregelen tegen het coronavirus. De herdenking was toegankelijk voor een beperkt aantal hoogwaardigheidsbekleders en andere genodigden. De ceremonie was daarom live op televisie zien, ook in het buitenland. Na afloop konden belangstellenden via een interactief programma herinneringen met elkaar ophalen en zelfs een maaltijd (nasi bungkus) bereiden en nuttigen.
Beklad
Het Indisch Monument is in de nacht van vrijdag op zaterdag bewaakt en beveiligd. Dat gebeurde na een bekladding en gedeeltelijke vernieling in de nacht van donderdag op vrijdag. Vrijdag is het monument schoongemaakt en hersteld.
De bekladding is opgeëist door een groep die zich Aliansi Merah Putih noemt, oftewel de rood-witte alliantie, naar de kleuren van de Indonesische vlag.
Bron tekst: Hart van Nederland
Foto’s: Ministerie van Defensie e.a.